İSTANBUL (İGFA) – Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Kısım Lideri Doç. Dr. Müge Arslan, Ramazan ayında yapılan yanlışlı beslenme alışkanlıklarına dikkat çekti.
Uzun süren açlık sonrası fazla ölçüde ve süratli bir formda besin tüketiminin zararlarına da dikkat çeken Doç. Dr. Müge Arslan, “Boş olan mideye süratli ve fazla ölçüde besin girdiğinde mide rahatsızlıklarının yanı sıra, şişmanlama da bu süreçte görülebilir. Aslında Ramazan ayını şişmanlamadan geçirmek mümkün olsa da bu süreçte yapılan beslenme yanılgıları nedeniyle kilo alma durumu ortaya çıkabilmektedir” diyerek, hem sindirimin tamamlanması için vakit açısından, hem de doyma hissinin algılanması açısından yavaş ve çok çiğneyerek besin tüketiminin altını çizdi.
TOKLUK HİSSİ BEYNE, BESİN AĞZA ALINDIKTAN 15 DAKİKA SONRA ULAŞIYOR
Doç. Dr. Müge Arslan, iftarda çok süratli besin tüketilmesine ait yaptığı değerlendirmede de, “Tokluk hissi beyne, besin ağza alındıktan 15 dakika sonra ulaşır. Lakin, uzun müddetli açlığın tesiriyle neredeyse nefes almadan besin tüketildiği için tokluk hissi algılanamadan porsiyon ölçüsü artıyor. Ekseriyetle de uzun müddetli açlıkta süratli ve fazla ölçüde tüketilen besinler kalorili oluyor. Mesela iftariyeliklerle birlikte pideye çok fazla yükleniliyor ve böylelikle karbonhidrat içeriğinin fazlalaşması ve güç alımı da artıyor. Süratli yemek yeme alışkanlığıyla birlikte şişmanlık kaçınılmaz hale geliyor.” dedi.
Uzun müddetli açlıkta, 16-18 saatlik bir süreçte, önemli manada şeker düşüşü yaşandığını da tabir eden Doç. Dr. Müge Arslan,“Sahura kalkmadığınızda bu durumu daha da olumsuz hale getirmiş olursunuz. Hem mide rahatsızlıklarını önlemek hem de kilo alımının önüne geçmek için sahura kesinlikle kalkılmalıdır.” dedi.
İnsanların Ramazan’da iki farklı beslenme davranış sergilediklerini kaydeden Doç. Dr. Müge Arslan, “Sahura kalkanlar ve sahura kalkmayanlar… Sahura kalkmayanlar, sahura kadar olan süreçte beslenmeye devam edebiliyorlar. Bu, hiç yapmamaktansa tercih edilebilir bir seçenektir. Yani sahura kalkmamaktansa iftar sonrasından sahura kadarki süreçte atıştırmalıklar halinde besin alımı, hiç yapılmamasından daha güzeldir. Lakin uyku da insanlara daha cazip gelebiliyor. İftardan sonra uyuyup, sonrasında sahura kalkmak çok daha tercih edilebilir bir durumdur. Sahur vakti sabaha yakın olduğu için, kahvaltı öğünü niteliğindeki sahur, o gün içerisindeki 16-18 saatlik açlığı dengeleyecek olan öğündür. Bu nedenle sahur altın kıymetindedir, çok değerlidir ve kesinlikle kalkılması gerekir.” diye konuştu.
ŞERBETLİ TATLILAR YERİNE SÜTLÜ TATLILAR YAHUT DONDURMA…
İftar sofraları denince akla birinci gelenlerin meşhur iftar pideleri ve tatlılar olduğunu lisana getiren Doç. Dr. Müge Arslan, şunları kaydetti:
“Elbette ki tatlı tüketilebilir. Zati olağan beslenme sisteminde de tatlı yenilmez diye bir kural yoktur. Bireylerin ömür stillerine nazaran tatlı tercihleri değişebilir. Lakin Ramazan’da, uzun müddetli açlığın akabinde kurulan varlıklı sofraların sonunda ekseriyetle hamur işi ve şerbetli ve yağı fazla olan tatlılar tercih ediliyor. Bu durum mide rahatsızlıklarına yol açabilir. Zira uzun süren açlığın akabinde iftarla birlikte süratli bir besin tüketimi gerçekleşiyor. Akabinde tüketilen şerbetli ve yağlı tatlılar, uzun mühlet düşük seyreden kan şekerini bir anda yükseltiyor ve sonrasında süratli bir düşüş yaşanıyor. Bu durum, kan şekeri istikrarının bozulmasına neden oluyor. Bu nedenle, bu cins yağ içeriği yüksek yahut şerbetli tatlılar tüketildiğinde, yedikten sonra halsizlik ve modda düşüklük hissedilebilir. Tatlı tüketmek isteyenler, sütlü tatlıları (tavuk göğsü, sütlaç, muhallebi gibi) yahut dondurmayı tercih etmelidir. Daha hafif ve sütlü tatlılar, kan şekerinin dengelenmesine yardımcı olur.”
ÖNCE ÇORBA AKABİNDE 15 DAKİKA ARA!
Ramazan’ın en kıymetli öğününün iftar olduğunu söyleyen Doç. Dr. Müge Arslan, “Çünkü uzun süren açlığın akabinde birinci sefer yemek yenecek olması nedeniyle epeyce değerlidir. Fakat bu öğünde çok yanlış beslenme davranışları sergilenebiliyor. Hatta kimi beşerler açlıkla kaşığı ellerinde bekleyip ezan okunduğu anda yemeğe başlıyorlar. Uzun süren açlık sonrası düşen şekerin dengelenmesi açısından iftar hayli değerlidir. Bu öğünde, uzun müddet boş kalan mideyi yormayacak ve sindirimi kolaylaştıracak besinler tercih edilmeli, kan şekeri istikrarını müdafaaya ihtimam gösterilmelidir. İftariyelik olarak bilinen peynir, hurma, zeytin ve küçük birer dilim pastırma yahut sucuk üzere seçeneklerle mideyi yavaş yavaş rahatlatmak yararlı olacaktır. İftara başladıktan sonra çorbayla devam edilebilir. Bir kase çorba içildikten sonra 15-20 dakika dinlenilmesi önerilir. Bu, midenin sindirimine yardımcı olur ve kan şekeri düzeyinin düzenlenmesini sağlar. Bu 20 dakikalık ortada namaz kılmak üzere aktivitelerle vakit geçirilebilir. Akabinde ana yemeğe geçilebilir. Et yemeği, zerzevat yemeği, pide, salata ve yoğurt üzere besinlerle iftar tamamlanabilir.” diye konuştu.