İSTANBUL (İGFA) – Üsküdar Üniversitesi Sosyoloji Kısmı Lideri Prof. Dr. Barış Erdoğan, 6 Şubat sarsıntılarının yıldönümü münasebetiyle zelzelelerin sosyolojik tesirlerini kıymetlendirdi.
Deprem sonrasında toplumsal dayanışmanın ülkede ne kadar güçlü olduğunun bir defa daha görüldüğünü kaydeden Prof. Dr. Barış Erdoğan, toplumsal bağların kuvvetli olması sayesinde, halkın kısa müddette örgütlenerek zelzele bölgelerine süratle yardım ettiğini gözlemlediklerini ve bu açıdan sevindirici olduğunu tabir ederek, “Ancak doğal afetler sonrasında toplumlarda görülen birtakım sıkıntılar da ortaya çıkıyor ya da var olan meseleler daha da ön plana çıkabiliyor. Göç, işsizlik, kimi toplumsal eşitsizliklerin ortaya çıkmış olması gibi… Lakin burada temel kıymetli olan nokta şu: Birtakım toplumlar daha kırılgandır. Bu felaketler başlarına geldiği vakit dağılırlar, masraflar fakat kimi toplumlar ise birbirlerine bağlılıkları daha güçlüyse felaketler o kırılganlığı tam bilakis çevirir, bağlar ortasını güçlendirir. Bizde bu bağların daha güçlü olduğunu açıkçası gördük. Hiç mi problemler olmadı? Elbette ki problemler oldu. Lakin işte toplumsal dayanıklılık dediğimiz husus var. Bunun güçlü olduğuna lakin bunun daha da güçlendirilebileceğini bu sarsıntı, bu felaket bize gösterdi.” diye konuştu.
BİZ BİR SARSINTI ÜLKESİNDEYİZ, HAZIRLIKLI OLMALIYIZ!
Bireysel ve toplumsal olarak yapılması gereken hazırlıklara da işaret eden Prof. Dr. Barış Erdoğan, toplumun şuurunun arttırılması gerektiğini söyledi.
Afet eğitiminin verilmesi, toplumsal dayanışma ağlarının oluşturulması gerektiğini belirterek, “Toplumsal farkındalık kampanyaları yapılmalı. Burada hem kamunun hem sivil toplum kuruluşlarının oynayacağı roller kilit rolde. Bilhassa, ilkokul çağlarından itibaren çocuklar bu şuurla yetiştirilmeli. Biz bir sarsıntı ülkesindeyiz. Bu felaketi ülkemizin maalesef birçok yerlerinde bugün yaşamasak yarın tekrar yaşayacağız. Bütün bilim insanları, bilim bunu gösteriyor. Demek ki biz buna hazırlıklı olursak yaralarımız, alacağımız acılar bu kadar büyük olmayacak. Bu iki türlü. Bir; sarsıntı vurduğu anda evet birtakım ziyanlar olacak. Tahminen binalar ziyan görecek, insani kayıp yaşayacağız. Lakin bunları minimuma indirmek mümkün. İkincisi bu yaralardan sonra süratli bir formda toplanmak kıymetli. İşte toplumsal dayanıklılık derken bunu lisana getirmek istiyorum. Güçlü olmalıyız. Krizler insanları kırar, toplumları kırar, bir yaradır, bir travmadır. Lakin bundan süratli formda çıkabilmek de değerli bir marifettir, yetenektir. Bunun için de afet öncesi ferdî hazırlıkların yapılması çok değerli. Kişi olarak kendi güvenliğimizi, ailemiz için güvenlikleri almalıyız. Sarsıntı hazırlıklarımızı yapmalıyız. Hatta birinci 72 saatin uzmanlar çok kıymetli olduğunu söylüyorlar. Yani rastgele bir devlet ya da sivil toplum yardım olmadan birinci 72 saati geçirecek hazırlığımızı hepimiz yapmalıyız. Lakin onun ötesinde o 72 saatten sonra da işin içine toplumsal hazırlıklar giriyor. Toplumun üyelerinin bilinçlendirilmesi, altyapı projelerinin gerçekleştirilmesi, afet plan ve idarenin yapılması lakin birebir vakitte da bunun tatbik edilmesi için de insanların bilgilendirilmesi, her an hazırlıkların yapılması çok önemli” diye konuştu.
Bu çeşit afetlerden sonra yaşananlara da dikkat çeken Prof. Dr. Barış Erdoğan, “Sadece bıraktığınız bir konut değil, aslında yıllarca nesiller uzunluğu yarattığınız, size miras kalan bir kültürel yapıyı, dayanışma ağlarını bırakıyorsunuz. Bu beşerler üzerinde büyük bir tahribat yaratıyor ve bundan da en fazla yaşı daha büyük olanlar etkileniyor. Gençler gittikleri yerlere çok daha kolay ahenk sağlayabiliyorlar. Bazen kurumlara karşı itimat kaybı ortaya çıkabiliyor. Bu kıymetli bir sorun zira birbirimize güvenmek zorundayız. Başka taraftan göç ya da kayıplarla bir arada ekonomik problemler, işsizliğin ortaya çıkması üzere sıkıntılar var. Bunlar tahminen kısa ve orta vadede çözülebilecek sıkıntılar. Fakat olağan ki bu sarsıntılar tıpkı vakitte kolektif hafızaya da kazınıyor. Bir kolektif dehşet da vakit içinde yaratabiliyor. Uzun vadede toplumun bir kısmında daima bir korku halinin oluşmasına neden olabilir. Bu nedenle de bu derde karşı, nasıl ferdi terapiler var, bir çeşit toplumsal terapilerle bunun çözülmesi gerekiyor. Şayet biz hazırlıklı olursak o vakit bu kolektif kaygı vakit içinde azalabilir” diye konuştu.