ANTALYA (İGFA) – Planlı iktisat ve kalkınma öneren bildirgede “Devlet sermaye hareketlerini denetleyerek finansal istikrarı sağlamalı ve istihdamı artırmaya yönelik toplumsal siyasetleri güçlendirmelidir” denildi.
Muratpaşa Belediyesi’nin demokratik ve kalkınmış bir Türkiye gayesiyle gerçekleştirdiği Forum Muratpaşa, kasım ayında “Sosyal Eşitsizlik ve Gelir Dağılımı Adaletsizliği’ gündemiyle Türkan Şoray Kültür Merkezi’nde toplandı.Forum, DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, gazeteci Erdal Sağlam, İstanbul Planlama Ajansı (İPA) Genel Müdürü Oktay Kargül’ün katılımıyla gerçekleşti. Forumun moderatörlüğünü gazeteci Meliha Okur üstlendi.
Sivil toplum kuruluşları, demokratik kitle örgütleri, siyasi parti temsilcileri ve kent sakinlerinin ağır iştirakiyle gerçekleşen forumun tespitleri ve tahlil teklifleri 13 hususta toplandı. Demokrasi ve adaletin güçlendirilmesi, bağımsız kamu kurumlarının özerkliğinin garanti altına alınması, bayanların, gençlerin ve göçmenlerini istihdamına kadar birçok başlıkta tahlil teklifler sunan bildirge planlı iktisat ve planlı kalkınma önerdi. Sonuç bildirgesinde şunları yer aldı:
1. Demokrasi ve Adalet
Tüm lokal idarelerde ve kamu kuruluşlarında şeffaf ve iştirakçi idare modelleri uygulanmalı; gelir adaletsizliğine karşı faal bir demokratik kontrol sistemi kurulmalıdır.
2. Bağımsız Kamu Kurumları
Merkez Bankası ve Rekabet Kurumu üzere kritik kamu kurumlarının bağımsızlığı garanti altına alınmalı; vergi ve imar aflarına son verilerek gelir dağılımında eşitlik sağlayan düzenlemeler oluşturulmalıdır.
3. Ekonomik Dataların Güvenilirliği ve Şeffaflığı
Tüm kamu kurumlarının ekonomik bilgileri nizamlı aralıklarla yayınlanmalı ve bağımsız kontrol kuruluşlarınca doğrulanarak kamuoyunun erişimine açık hale getirilmelidir.
4. Planlı İktisat, Planlı Kalkınma
Gelir adaletini gözeten bir planlı iktisat modelinde, devlet stratejik kesimlerde kamu yatırımlarını artırmalı, sermaye hareketlerini denetleyerek finansal istikrarı sağlamalı ve istihdamı artırmaya yönelik toplumsal siyasetleri güçlendirmelidir. Bu modelde lokal üretim desteklenmeli, uzun vadeli kalkınma planlarıyla ülkenin kaynakları verimli kullanılmalıdır.
5. Yolsuzlukla Gayret ve Kayıt Dışı Ekonomi
Kayıt dışı ekonomiyi önlemek için kontroller sıkılaştırılmalı, yolsuzlukla çaba için bağımsız yargı organları güçlendirilmelidir.
6. Vergi Politikaları
Dolaylı vergiler azaltılarak, direkt gelir üzerinden artan oranlı vergi sistemi uygulanmalı; düşük gelir kümelerinin vergi yükü hafifletilmelidir.
7. Toplumsal Devlet Anlayışı
Eğitim, sıhhat ve ulaşım üzere temel hizmetlerin fiyatsız yahut düşük maliyetli sunulması için merkezi bütçeden hisse ayrılmalı ve her vatandaşın bu hizmetlere erişimi sağlanmalıdır.
8. Fiyat ve Emeklilik Politikaları
Asgari fiyat, yoksulluk hududunda olacak formda artırılmalı; emekli aylıkları en az taban fiyat düzeyine çıkarılmalıdır. Sendikalaşma hakları ve toplu mukavele düzenekleri yaygınlaştırılmalıdır.
9. Uzun Vadeli Sanayi ve İstihdam Politikaları
İnşaat üzere süreksiz dallar yerine, yüksek katma pahalı ve uzun vadeli istihdam yaratacak sanayi dalları desteklenmeli; AR-GE ve inovasyon yatırımları artırılmalıdır.
10. Konut ve Besin Destekleri
Düşük gelirli haneler için toplumsal konut projeleri geliştirilmeli ve temel besin hususlarına ulaşımı kolaylaştıracak dayanak programları uygulanmalıdır.
11. Gençlerin İstihdama Katılımı
Genç nüfus ortasındaki yüksek işsizlik seviyeyi toplumsal eşitsizlikler ve gelir adaletsizliği derinleştirir. Gençlerin istihdama iştiraki ise yalnızca ekonomik açıdan değil, toplumsal ahenk, fırsat eşitliği ve daha adil bir toplum yapısının oluşturulmasında kritiktir.
12. Bayanların Üretime Katılımı
Kadın istihdamını teşvik etmek maksadıyla fiyatsız kreşler yaygınlaştırılmalı; işyerlerinde bayan çalışanların desteklenmesi için özel teşvik paketleri oluşturulmalıdır.
13. Göçmenlerin Ekonomik Katkısı
Göçmenlerin iktisada ahengini ve katkısını artıracak siyaset çerçevesi oluşturulmalı; göçmen istihdamını düzenleyen ve toplumla ahenk sağlamalarını destekleyen düzenlemeler yapılmalıdır.