Sefer Demir / DÜZCE (İGFA) – Osmanlı Devleti, Ramazan ayı boyunca halkın mağdur olmaması için un ve koyun üzere temel besin hususlarını başşehir dışından temin eder, esnafın satacağı besin fiyatlarını evvelden belirlerdi.
Bu fiyatlara uyulup uyulmadığı ise sıkı kontrollerle denetim edilirdi. Ayrıyeten, Sultan’ın kılık değiştirerek halkın ortasına karışması ve şikayetleri yerinde dinlemesi Osmanlı’nın halkla bütünleşme anlayışının değerli bir kesimiydi.
Ramazan’ın Osmanlı toplumundaki sembollerinden biri olan mahyaların mescitleri süslemesi, iftar ve sahur vakitlerinin top atışlarıyla halka duyurulması üzere gelenekler de programda geniş yer buldu.
Doç. Dr. İlhan Gök, ilginç bir detaya da değinerek, top atışları sırasında kazayla yaralanıp hayatını kaybeden bireylerin “Ramazan şehidi” olarak kabul edildiğini ve ailelerine maaş bağlandığını belirtti.
Osmanlı’da iftar davetleri de değerli bir gelenekti. Devlet adamları Ramazan’ın birinci günlerinde aileleriyle iftar yaparken, sonraki günlerde geniş iştirakli sofralar kurar ve davetlilere “diş kirası” ismi altında armağanlar verilirdi. Ramazan’ın 15. gününde ise Sultan’ın alayıyla birlikte Topkapı Sarayı’ndaki Hırka-i Saadet odasına giderek kutsal emanetleri ziyaret etmesi Osmanlı’daki manevi atmosferi daha da güçlendiriyordu.
Gök, programda Osmanlı Ramazan geleneklerine dair Avrupalı seyyahların müşahedelerine de değindi. Ayrıyeten, günümüzde Ramazan Bayramı’nın “Şeker Bayramı” olarak anılmasının kökenine dair çeşitli teorileri lisana getirdi.
Bu tabirin Osmanlı Sultanları’nın Ramazan Bayramı’nda halka şeker ve ikramlar dağıtmasından kaynaklanabileceğini söz eden Gök, “Şeker” ve “Şükür” sözlerinin benzerliği nedeniyle de vakitle bu kullanımın yaygınlaşmış olabileceğini belirtti.
Ordulu akademisyen Doç. Dr. İlhan Gök’ün tarihsel bilgi birikimiyle katkı sunduğu program, izleyicilerden büyük ilgi gördü. Osmanlı tarihine ve Ramazan geleneklerine dair yeni perspektifler sunan bu program, tarih meraklılarına eşsiz bilgiler sundu.