İSTANBUL (İGFA) – İş Sıhhati ve Güvenliği Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Nuri Bingöl, yanıcı bir gaz olan doğalgazın, havadaki oksijenle yaptığı konsantrasyon tutuşturucu kaynaklarla buluştuğunda bir patlama yaptığını hatırlatarak “Kazalardan ders çıkararak, birtakım tedbirlerle bu kazaların tekrar olmamasını sağlamaya çalışmalıyız.” dedi.
Doğalgaz sızıntısı durumunda alınması gereken önlemlerin, yapılması gereken uygulamaların olduğunu tabir eden Dr. Öğr. Üyesi Nuri Bingöl, “Doğalgaz kokusuz bir gereçtir. Kokulandırılır. Kokulandırmasının sebebi bir kaçak olduğunda, rastgele bir sızıntı olduğunda ya da ocak söndüğünde anlaşılması. Bazen çaydanlık taşar, ocak söner. İçeriye gaz yanmadan dolmaya başlar ve daha sonra makul bir sonu aştığında da bu patlamaya dönüşüyor. Doğalgaz için bu hudut yaklaşık olarak yüzde 5’tir. Hasebiyle hacimce yüzde 5’i geçtiği anda patlayabilme özelliğine sahiptir ve bu patlama yıkıcıdır. Bu patlama binanın kolonlarına ziyan verecek, binayı çökertecek bir büyüklükte olmaz. Lakin duvarları yıkar, camları kırar.” diye konuştu.
EVLERDE ALARMLA UYARAN DEDEKTÖRLER KULLANILABİLİR
“Doğalgazın kullanıldığı yerde, mutfakta, kombi varsa kombinin olduğu yerde menfez olması mecburidir. Nedeni ise içerideki havayı seyreltmektir.” diyen Dr. Öğr. Üyesi Nuri Bingöl, şöyle devam etti:
“Yapılan yanlış uygulamalardan bir tanesi; menfezler soğuk geliyor diye kapatılıyor. Bu türlü bir durumda da doğalgazın birikmesi engellenemiyor. İşyerlerinde dağıtım şirketleri tarafından zarurî kılınan bir uygulama var. Dedektörler. Bu dedektörler olmazsa gaz açılmıyor ve dedektörler gaz kaçağını tespit ettiği anda otomatik olarak sayaçtan kesiyor. Meskenlerde dedektörler zarurî değil. Lakin bunlar çok kıymetli gereçler de değil. Bunların doğalgazı keseni değil ancak en azından bir ses vererek alarm formunda olanlarını konutlarda kullanabiliriz.”
LAMBAYI KAPATMAK DA PATLAMAYA NEDEN OLABİLİR!
Doğalgaz patlaması yahut rastgele öteki bir patlamadan sonra yangın çıkma mümkünlüğünün da olduğuna işaret eden Dr. Öğr. Üyesi Nuri Bingöl, “Yangınla çaba edebilmek ve tedbir için otomobillerde kullanılan küçük yangın tüpleri meskenlerde de tutulabilir. Ya da bir yangın battaniyesi olabilir. Bu mevzularda da ihmalkâr davranılmamalı. Lakin en büyük eksiklik, eğitim eksikliği… Bir doğalgaz sızıntısında, koku algılanınca ne yapabileceğimizi bilmiyoruz. Ocak sönüyor. Konuttaki hanımefendi sönmüş diye tekrar yakmaya çalışıyor. Halbuki o gazın ne kadar biriktiğini bilmediği için biraz bekleyip, camı açıp içeriyi havalandırdıktan sonra tekrar ocağı yakmalı. Yoksa patlamayla karşılaşıyoruz. Ufacık bir kıvılcım, bir elektrik kontağı, lambayı açmak için düğmeye basmak bile, çıkacak bir kıvılcım bile tutuşturabilir. Lambalar açık, aman kapatayım patlamasın denilebilir. Halbuki kapatmak da patlatmaya yol açıyor.” biçiminde konuştu.
MENFEZLERİN AÇIK OLMASI ŞART!
Menfezlerin dışarıdan oksijeni sağlayarak, doğalgazın rahat yanmasına imkan verdiğini, ayrıyeten içeriye hava girişini sağladığı için kaçak durumunda da doğalgazın birikmesini geciktirdiğini de anlatan Dr. Öğr. Üyesi Nuri Bingöl, şöyle devam etti:
“Ama kış aylarında soğuk oluyor diye soğuğu kesmek için üzeri kapatılıyor. Bu türlü bir durumda bir kaçak olduğunda yahut bir karbonmonoksit sızıntısı olduğunda belli bir düzeye yükselerek karbonmonoksitin zehirlenmelerine ve sonrasında patlamayla yol açabiliyor. O menfezin açılması şart! İkincisi de dedektörler. Gaz sızıntısını yakaladığı anda ses veriyor. Birebir bir yangın dedektörü üzere. Doğalgaz sızıntısı durumunda kokuyu da almışsak yapılması gereken süreçlerden bir tanesi o alanı havalandırmak. Onun için pencereyi açmak ve doğalgaz havadan hafif olduğu için, üstte tavanda birikeceği için süpürge üslubu bir şeyle yahut bir havluyla üstten cama gerçek, dışarıya hakikat onu tahliye etmeye çalışmak çok hakikat bir davranış olur. Bunlar yapıldığı vakit esasen kazaların yüzde 80’inin, 90’ının önüne geçilmiş olur.”
CAM BALKONLARA DİKKAT!
Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, doğalgaz belli bir düzeye çıktığı an alarm veren ve doğalgazı kesen dedektörlerin meskenlerde de kullanılması gerektiğine işaret ederek, “Ayrıca, doğalgaz kullanılan banyolarda, mutfaklarda hava çıkış menfezleri var. Bunları katiyen kapatmayalım. Şayet balkonu kapattıysak camla balkonun dışında da yeniden menfezler açalım, gelen doğalgaz dışarı gitsin. Birtakım beşerler bu menfezleri soğuk geliyor diye kapatıyorlar. Bunlar da orada doğalgaz birikmesine sebep oluyor.” biçiminde kelamlarına son verdi.